MSP - podsumowanie 100 dni prac rządu

Bezpieczeństwo energetyczne Polski

Bezpieczeństwo energetyczne, nowe inwestycje oraz gaz łupkowy to jedne z kluczowych priorytetów Ministerstwa Skarbu Państwa, które stanowiły obszar szczególnego zainteresowania resortu skarbu w ciągu pierwszych 100 dni pracy Rządu. Zainicjowane działania mają na celu zwiększenie niezależności energetycznej Polski, większe możliwości dywersyfikacji dostaw gazu oraz wykorzystanie historycznej szansy, jaką stwarza gaz łupkowy.

W strategię dywersyfikacji dostaw błękitnego paliwa wpisuje się terminal LNG w Świnoujściu, który pozwoli na odbieranie skroplonego gazu ziemnego drogą morską praktycznie z dowolnego miejsca na świecie. Oznacza to, że nawet jedna trzecia potrzeb gazowych Polski może być wypełniona dzięki tej inwestycji, co jest niezwykle istotne z punktu widzenia uniezależnienia od monopolu na import gazu. Gazoporty łączą dwie funkcje: „bezpiecznika” oraz rentownej inwestycji. Największe gospodarki świata opierają się na skroplonym gazie, a o sensowności tego typu inwestycji przekonali się przed nami Hiszpanie. Dziś na Półwyspie Iberyjskim stoi już sześć takich terminali. Budowa jest odpowiedzią na unijne wymogi ograniczenia emisji CO2, a jako jedna z najważniejszych inwestycji dla bezpieczeństwa energetycznego i przyszłości energetyki krajowej, została uznana przez Radę Ministrów za inwestycję strategiczną dla Polski. Ministerstwo Skarbu Państwa na bieżąco nadzoruje jej realizację.

W listopadzie 2011 r. zakończono budowę ścian dwóch zbiorników na skroplony gaz ziemny, stanowiących kluczowy element całej inwestycji. Każdy zbiornik będzie miał pojemność 160 tysięcy metrów sześciennych, 80 metrów średnicy, oraz około 40 metrów wysokości – wewnątrz zmieściłby się ponad trzynastopiętrowy budynek.

MSP wspierało także wszelkie działania, których celem jest intensyfikacja poszukiwań gazu łupkowego. 25 stycznia 2012 r. PGNiG S.A. zawarło porozumienie dotyczące współpracy przy poszukiwaniu i zagospodarowaniu złóż gazu z łupków, z KGHM PM S.A. PGE S.A. oraz Tauron PE S.A. Szczegóły zostaną zawarte w umowach, których podpisanie planowane jest do końca kwietnia. Współpraca ta obejmuje obszary na koncesji Wejherowo (Pomorze Gdańskie) i ma się przełożyć na przyśpieszenie prac poszukiwawczych oraz rozpoczęcie eksploatacji na skalę przemysłową w 2014 r. W dalszej perspektywie intensyfikacja poszukiwań i wydobycia powinna przyczynić się do obniżki cen gazu m.in. dla odbiorców indywidualnych. Wystarczy przypomnieć, że obecnie w Stanach Zjednoczonych, które stały się łupkową potęgą, 1000 metrów sześciennych gazu kosztuje poniżej 100$, podczas gdy ceny w Europie nie spadają poniżej 300$, a w wielu przypadkach przekraczają 500$.

Resort skarbu nie ogranicza się wyłącznie do kreowania długofalowych priorytetów, ale skupia się także na rozbudowywaniu istniejącej infrastruktury polskiego systemu gazociągów, łącząc go z systemami innych krajów. Polska otwiera się na nowe kierunki rozwoju w Europie, aby stać się ważnym uczestnikiem zintegrowanego wspólnotowego rynku gazu UE. Do niedawna polska infrastruktura przesyłowa gazu ziemnego nastawiona była przede wszystkim na odbiór surowca ze Wschodu. Tymczasem rosnące zapotrzebowanie gospodarek na gaz, konieczność zabezpieczenia źródeł jego dostaw, a przede wszystkim potrzeba obniżenia kosztów energii, sprawiają, że w strategicznym interesie Polski pozostaje poszukiwanie nowych kierunków dostaw surowca. Dzięki połączeniu z sieciami przesyłowymi krajów sąsiednich Polska staje się częścią efektywnego, konkurencyjnego oraz zintegrowanego systemu energetycznego Unii Europejskiej. Takim łącznikiem jest właśnie uruchomiony w styczniu tego roku zmodernizowany węzeł gazowy w Lasowie, którego przepustowość wzrosła z 1 do 1,5 mld metrów sześciennych, co umożliwia dodatkowe dostawy z Zachodu. Uruchomiony gazociąg wraz ukończonymi inwestycjami tworzy połączenie punktu wejścia na granicy polsko-niemieckiej z krajową siecią przesyłową i pozwala na swobodny przepływ surowca w kierunku zachodnim oraz południowym. Ma strategiczne znaczenie zarówno dla importu gazu do Polski, jak i potencjalnego eksportu gazu związanego z wydobyciem z łupków w Polsce. OGP Gaz-System S.A. przygotowuje program dalszej rozbudowy łącznika, w ramach Procedury Badania Rynku na lata 2016-25. Ponadto, jako operator gazociągu jamalskiego, od listopada 2011 r. udostępnia dodatkowe około 2,3 mld metrów sześciennych przepustowości rocznej, co pozwala na zakup tańszego gazu od zachodnioeuropejskich przedsiębiorstw oraz wpisuje się w postępującą liberalizację rynku gazu oraz dywersyfikację dostaw.
Dzięki zrealizowanym inwestycjom w samym 2011 r. z zakresu rozbudowy sieci gazociągów oraz interkonektorów, techniczne możliwości importu gazu ziemnego z nowych kierunków do Polski zostały zwiększone o 3,3 mld metrów sześciennych, co stanowi ponad 30% dotychczasowego importu.

Natomiast w lutym tego roku zakończyła się, współfinansowana przez Komisję Europejską w ramach Programu Transeuropejskiej Sieci Energetycznej (TEN-E), analiza ekonomiczna budowy łącznika gazowego Polska-Litwa o długości 562 km, przepustowości 2,3 mld metrów sześciennych rocznie (z możliwością zwiększenia do 4,5 mld metrów sześciennych) i planowanym terminie uruchomienia w 2017 r. Analizę tę prowadził OGP Gaz-System S.A. we współpracy z AB Lietuvos Dujos, operatorem litewskiej sieci przesyłowej. OGP Gaz-System S.A. rozpoczął również współpracę ze słowackim operatorem systemu przesyłowego Eurstream a.s. w postaci wszczęcia postępowania przetargowego, w celu wyłonienia wykonawcy analizy uwarunkowań budowy połączenia gazowego Polska-Słowacja, który jest ważnym elementem Korytarza Gazowego Północ-Południe.

Jeśli chodzi o zakres inwestycji związanych z gazem ziemnym, to w grudniu 2011 r. OGP Gaz-System S.A. i Pol-Aqua S.A. podpisały umowę na budowę gazociągu przesyłowego Świnoujście-Szczecin (około 80 km). Zakończenie inwestycji wartej 147 mln zł zaplanowane zostało na 2013 r. Miesiąc później, OGP Gaz-System S.A. i ZRUG Sp. z o.o. podpisały umowę na budowę gazociągu Gustorzyn-Odolanów (około 168 km), o wartości około 178 mln zł. Planowany termin zakończenia - marzec 2014 r.

Ważne miejsce odgrywają także nowe koncesje gazowe. PGNiG Norway uzyskała zgodę na zwiększenie udziału w jednej z koncesji na Norweskim Szelfie Kontynentalnym do 30%, a także otrzymała nowe udziały w trzech koncesjach poszukiwawczo-wydobywczych. Znajdują się one w bezpośrednim sąsiedztwie złoża Skarv, na którym PGNiG posiada 11,9175% udziałów, i gdzie rozpoczęcie wydobycia zaplanowane jest na II kwartał 2012 r. (w 2012 r. PGNiG uzyska 0,211 mld metrów sześciennych gazu oraz 180 tys. ton ropy).

Poza tym w styczniu 2012 r. PGNiG S.A. sfinalizował transakcję zakupu Vattenfall Heat Poland (VHP), przejmując 99,98% akcji spółki za 3,017 mld zł. VHP to krajowy lider sektora ciepłowniczego, który posiada 23% całkowitej mocy cieplnej zainstalowanej w Polsce. Transakcja stanowi jeden z elementów realizowanej przez PGNiG strategii dla grupy kapitałowej, zgodnie z którą energetyka jest ważnym elementem w dywersyfikacji jej działalności. Przejęcie spotkało się z pozytywnym oddźwiękiem ze strony rynku, czego przykładem jest możliwe podwyższenie perspektywy ratingu PGNiG.